Depolama & Nemden Koruma (İstif • Bulking • Su Düzeltmesi)
Kum, sahada suya ve kirlenmeye açık bir malzemedir. Doğru depolama; zemin-drenaj, örtüleme, istif geometrisi ve bulking (hacim şişmesi) kontrolü ile başlar. Aşağıdaki pratik rehber, metraj ve kalite hedeflerinizi fiyat ve test süreçleriyle uyumlu tutar.
Zemin & Drenaj Planı
- Yüksek Kot: Yağmur suyunun istife akmasını önleyin; mümkünse yükseltilmiş platform kullanın.
- Su Geçirmez Ayırıcı: Beton/plak, sıkıştırılmış stabilize + membran veya paletleme.
- Drenaj: Eğimli yüzey + drenaj kanalı; su birikmesine izin vermeyin.
- Kirlilik Bariyeri: Toprak/çöp ile karışmayı önleyecek şerit bariyer veya konteyner duvar.
Zemin ayırıcı, kumun alttan nem çekmesini ve ince toprakla karışmasını önler.
İstif Geometrisi & Bölme
| Konu | Öneri | Not |
|---|---|---|
| Geometri | Konik/prizma istif; kaymaya karşı 1:1.5 ~ 1:2 yamaç | Güvenlik şeridi bırakın |
| Bölme | Farklı fraksiyonları duvar/ayrıcı ile ayırın | Karışmayı engeller |
| Erişim | Yükleme/boşaltma için en az 1 geniş yüz | Man. ve ekipman için alan |
| FIFO | Eski parti önce kullanılsın | Nem/farklılık birikmesini azaltır |
Örtüleme (Branda) & UV
- Üst + Yan Kapama: Sağanakta yanlardan su girişini kestirin; brandayı gergin çekin.
- Hava Sirkülasyonu: Tamamen hava geçirmez örtü, yoğuşma yapabilir; lokal menfez bırakın.
- Sabit Gergi: Rüzgârda yırtılmayı önlemek için gergi-nokta güçlendirmeleri ve ağırlıklar kullanın.
- UV Dayanımı: Uzun depolamada UV dayanımlı branda tercih edin.
Bulking (Nemle Hacim Şişmesi)
Kum nemlendiğinde tane yüzeylerinde su filmi oluşur ve hacimce şişme (bulking) görülür. Bu etki en çok %2–7 nem aralığında belirgindir. Hacimle (m³) ölçülen metrajlar sapabilir.
| Nem (%) | Hacim Artışı (≈%) | Saha Yorum |
|---|---|---|
| 0–1 | 0–3 | Hacim değişimi ihmal edilebilir |
| 2–3 | 5–10 | Hacimle ölçümde uyarı |
| 4–7 | 10–20 | Şişme belirgin; ton bazlı takip önerilir |
| ≥8 | 5–12 | Yüksek nem; drenaj ve örtülemeyi kontrol edin |
Bulking tabloları yaklaşık yol göstericidir; kum türü ve granülometriye göre değişir. Metraj için ton bazlı hesap ve nem düzeltmesi kullanın.
Nem Takibi & Ölçüm
- Günlük Nem Notu: Yağış sonrası nem yükselir; günlük ölçüm/varsayım güncellemesi yapın.
- Numune: İstifin farklı noktalarından (üst/orta/alt) alın, karıştırın; temsili numune oluşturun.
- Basit Saha Testi: Tartım + düşük ısı ile kurutma (pratik yaklaşım) veya portatif nem ölçer.
- Kayıt: Nem yüzdesini irsaliye/lot bazında kayıt altına alın (FIFO).
Su Düzeltmesi (Beton/Sıva/Şap)
Islak kum karışıma ilave serbest su taşır. Hedef su/çimento oranını korumak için suyu düşürün.
Efektif Kuru Ton = Islak Ton × (1 − Nem%)
Pratik Su Düzeltmesi:
Verilecek Su (litre) = Hedef Su − (Kum Kütlesi (kg) × Nem%)
Örnek: 1000 kg kum, %5 nem → kumun getirdiği su ≈ 50 L; hedef 180 L ise verilecek su ≈ 130 L.
Kirlenme, Haşere & Güvenlik
- Yabancı Madde Kontrolü: Toprak, organik/çöp ve metal/plastik karışımını engelleyin.
- Haşere/Bitki: Uzun depoda bitki/otlanma görülebilir; düzenli karıştırma ve örtüleme yapın.
- Güvenlik: İstif yamaçlarında tırmanma yasak; yükleme alanına uyarı şeritleri çekin.
- PPE: Baret, yelek, eldiven, gözlük; toz kontrolü için gerektiğinde sulama.
Yağış Aksiyon Planı
- Branda gerginliğini ve sabitlemeleri kontrol edin.
- Drenaj kanallarını ve su yolunu açın; birikimi önleyin.
- Yeni sevkiyatları mümkünse yağış arası/sonrası döneme planlayın.
- Yağış sonrası nem ölçümü yapın; su düzeltmesini güncelleyin.
Devamını Okuyun
Sık Sorulan Sorular
İstifi tamamen kapalı alana almak şart mı?
Zorunlu değil; ancak yağış yoğun bölgelerde yarı kapalı alan + branda en iyi sonuç verir. En azından üst kot ve drenaj şart.
Bulking’i nasıl minimize ederim?
Yağıştan koru, istifi sıkıştırma/karıştırmayla homojen tut, metrajı ton bazlı takip et ve nemi günlük kaydet.
Çok nemli kum geldi; hemen kullanabilir miyim?
Mümkünse yüzey suyunun akması/kuruması için bekletin; acil kullanımda su düzeltmesini arttırın ve işlenebilirliği kontrol edin.
Depolama Planınızı Birlikte Kuralım
Adres, istif alanı fotoğraf/pin ve hedef metrajı paylaşın; drenaj–branda–istif planını çizip teklif ile birlikte nem/su düzeltme parametrelerini hazırlayalım.