Kumda Kalite & Testler (Organik • Tuz • Granülometri)
Beton, şap ve sıva performansı için kumun tane dağılımı, temizliği ve kimyasal içeriği kritik önemdedir. Aşağıdaki test seti; laboratuvar ve pratik saha kontrolleri, kabul ipuçları ve rapor okuma rehberini içerir.
Granülometri & Kum Modülü (FM)
Kuru eleme ile kumun elek altı yüzdeleri bulunur ve granülometri eğrisi çizilir. Kum modülü (FM) ortalama tane iriliğini gösterir (elek üstü kümülatif yüzdelerin toplamı/100).
| Uygulama | Hedef FM (ör.) | Not |
|---|---|---|
| Beton | ~2.3 – 3.1 | Proje/karışım tasarımına göre değişir |
| Şap | ~2.2 – 2.8 | Homojen yüzey ve işlenebilirlik |
| Sıva | ~1.8 – 2.5 | Daha ince fraksiyon ağırlıklı |
Gerçek kabul aralıkları şartname ve tedarikçi raporu ile teyit edilmelidir.
İnce Malzeme (Kil/Çamur) & Organik Madde
- İnce malzeme yüzdesi: Yüksek ise su ihtiyacı artar, dayanım ve aderans düşebilir.
- Organik madde: Prizi geciktirebilir ve dayanımı olumsuz etkileyebilir.
| Test | Amaç | Yorum |
|---|---|---|
| Yıkama/Çamur İçeriği | İnce malzeme oranı | Sınırlar şartnameye göre; yüksekse reddedilebilir |
| Organik Madde (Renk Testi) | Organik varlığı tarama | Renk koyulaşması şüphelidir; laboratuvarla teyit edin |
Tuzluluk • Klorür • Sülfat
Beton ve donatılı elemanlar için kritik parametrelerdir. Tuz ve klorür donatı korozyonunu hızlandırır; sülfat saldırısı dayanıklılığı düşürebilir.
- Klorür: Beton tasarım sınırları düşük tutulur; tedarikçi raporu ve/veya ölçüm isteyin.
- Sülfat: Sınırlar ve dayanıklılık hedefleri şartnameye göre doğrulanmalı.
- Deniz kumundan kaçın: Beton için önerilmez; peyzaj/dolgu gibi yapısal olmayan işlerde, temizlik/rapor kontrolüyle değerlendirilebilir.
Nem (Su Düzeltmesi)
Islak kum, karışıma fazladan su getirir. Karışım tasarımında su/çimento oranı buna göre düzeltilmelidir.
Efektif Kuru Ton = Islak Ton × (1 − Nem%)
Örn. 20 ton %6 nem → 18.8 ton kuru eşdeğer.
Saha Kabul Listesi (Pratik)
- Kaynak beyanı ve parti bilgisi
- Granülometri & FM raporu
- İnce malzeme yüzdesi ve organik test sonucu
- Beton için: klorür/sülfat (varsa tuzluluk) sonuçları
- Nemin ölçümü veya makul varsayım
- Görsel kontrol: yabancı madde/taş ve koku
Rapor Okuma Rehberi
| Kalem | Ne Aranır? | Yorum / Aksiyon |
|---|---|---|
| Granülometri Eğrisi | Hedef bandında mı? | Dışındaysa karışım/su ihtiyacı artabilir |
| FM | Proje aralığına yakın mı? | Aykırılık varsa tedarikçiden uygun fraksiyon talep edin |
| İnce Malzeme % | Sınırlar içinde mi? | Yüksek ise reddedilebilir |
| Organik | Negatif/limit altı mı? | Şüpheli ise ek doğrulama yapın |
| Klorür/Sülfat | Şartname limitleri? | Donatılı elemanlar için kritik |
| Nem | Ölçülmüş mü? | Su/çimento oranını düzeltin |
Kabul sınırları projeye ve standartlara göre değişir; bu sayfa yol göstericidir.
Devamını Okuyun
Sık Sorulan Sorular
FM hedefi uymuyorsa ne yapmalı?
Tedarikçiden farklı fraksiyon isteyin veya karışım tasarımını su/çimento ve katkılarla yeniden dengeleyin.
Organik testte şüphe çıktı, kum reddedilmeli mi?
Önce doğrulama testi yapın. Devam eden şüphede parti bazlı reddi/ikameyi değerlendirin.
Deniz kumu temizlenirse kullanılabilir mi?
Beton/donatılı elemanlarda önerilmez. Yapısal olmayan işlerde, yeterli temizlik ve düşük klorür/sülfat raporu varsa değerlendirilebilir.
Numunenizi Birlikte Değerlendirelim
Numune ve mevcut raporları paylaşın; granülometri–FM–temizlik–kimyasal sonuçlarını proje hedeflerine göre yorumlayıp tekliflendirelim.